Trong không khí se lạnh của những ngày cuối đông, mọi người vẫn đang nô nức đón chào và dành tặng cho nhau những lời chúc tốt đẹp nhất nhân dịp một mùa Giáng sinh nữa lại về. Lại thêm một năm nữa sắp sửa đi qua, là một cột mốc để nhắc nhở biết bao nhiêu công việc và kế hoạch đã hoàn thành, nhưng cũng vẫn còn đó những dự định đang dang dở.

          Để có thể nói lời tạm biệt năm cũ một cách trọn vẹn, không có gì tốt hơn là việc nhìn lại và đánh giá những mục tiêu đã được đặt ra trong suốt năm vừa qua. Nhân tiện việc xem lại kế hoạch trong năm vừa qua, mình muốn chia sẻ tới mọi người một vài tựa sách mình đã đọc và cảm thấy rất thích. Nếu chưa đọc, mọi người thử tìm đọc chúng xem sao. Mọi người có sách gì hay thì cùng chia sẻ để nhiều người được biết tới nhé.

---

          Thường thì từ trước tới nay theo cảm nhận chủ quan của mình là số nhiều các bạn IT-er không thích việc đọc sách cho lắm, họ ưa thích việc tìm kiếm các thông tin được trình bày ngắn gọn trên internet hơn, nhiều người còn đặc biệt thích các thông tin kiểu “vài-dòng” như trên Facebook hay các mạng xã hội khác. Việc tìm kiếm thông tin và tri thức bằng cách search nhanh trên google không có gì là sai trái cả, chỉ có điều là mình thấy rằng có những thứ mà bạn chỉ có thể thực sự khám phá được thông qua việc đọc sách và các tài liệu chi tiết. Thói quen đọc sách là một việc nên được khuyến khích.

Sách chuyên môn IT

          Là một lập trình viên, đương nhiên là mình sẽ đọc những cuốn sách có liên quan tới IT. Dưới đây là một số tựa sách mình thích nhất trong năm vừa qua:

           PHP and MySQL-Web development . Đối tượng hướng tới: người mới phát triển kĩ năng lập trình web. Quyển sách là một quyển sách rất cơ bản và hữu ích nếu bạn có ý định sẽ đi theo hướng lập trình web. Quyển này sẽ hướng dẫn bạn xây dựng một trang web bắt đầu từ con số 0, công nghệ xoay quanh quyển sách này là PHP và MySql. Cuốn sách này thực sự rất cơ bản và dễ hiểu, bắt đầu bằng việc hướng dẫn bạn từ những bước đơn giản nhất, sau đó mở rộng ra để bạn nắm được ý tưởng về một hệ quản trị nội dung (CMS) là như thế nào. Nếu bạn tìm hiểu trước về mô hình MVC phát triển web thì sẽ hiểu nhanh hơn và rõ hơn.

           The art of readable code. Đối tượng hướng tới: bất cứ ai đã, đang, và sẽ có ý định trở thành một lập trình viên chuyên nghiệp. Cuốn sách nói về cách viết code sao cho trong sáng và súc tích. Phát triển phần mềm là công việc của nhóm chứ không phải của cá nhân, do vậy bạn nên viết code đẹp và dễ hiểu, để không chỉ bạn mà người khác đi đọc code có thể dễ nắm bắt và phát triển tiếp. Cuốn sách bàn về cách căn chỉnh code sao cho có thẩm mĩ và dễ đọc, comment như thế nào để không bị thừa và súc tích đúng trọng tâm, cách viết các cấu trúc điều khiển sao cho minh bạch và tối ưu nhất, ngoài ra sách cũng bàn về cách refactor (tổ chức lại) code để dễ dàng phát triển tiếp sau này. Những kĩ năng mà sách đề cập là bắt buộc phải có nếu như bạn muốn trở thành một lập trình viên chuyên nghiệp.

             The clean coder. Tác giả của cuốn này cũng là người viết ra cuốn “Clean code” vốn rất nổi tiếng và được nhiều bạn biết tới. Đối tượng hướng tới là tất cả mọi người phát triển phần mềm, ít năm kinh nghiệm đọc để học hỏi, đã nhiều kinh nghiệm rồi thì đọc để suy ngẫm. Quyển sách nói về việc làm thế nào để trở thành một người phát triển phần mềm chuyên nghiệp, ai cũng muốn trở nên chuyên nghiệp, nhưng thế nào là chuyên nghiệp? Cuốn sách sẽ giải thích và hướng dẫn bạn chi tiết về vấn đề này. Là một cuốn sách về IT nhưng không hề có một dòng code, thật sự là nó rất hay, hay đến mức có nhiều hôm tâm đắc phải gật gù đồng ý đến quên cả ngủ.

Sách khoa học phổ thông

           Mình cũng hay đọc cách cuốn sách phổ biến khoa học cho mọi người, lĩnh vực mà mình dành nhiều sự quan tâm và thích thú nhất đó là Vật lí thiên văn và Triết học. Tất nhiên là những cuốn sách này chỉ là những cuốn sách phổ biến khoa học dành cho những người nghiệp dư nhưng muốn tìm hiểu sâu hơn một chút về các lĩnh vực đó. Các cuốn sách kiểu này không quá chi tiết kiểu như các sách chuyên môn, nhưng nó cũng không dễ đọc như kiểu sách văn học hay tiểu thuyết. Dù sao thì những sách kiểu này cũng giúp bạn mở rộng kiến thức thêm rất nhiều, mọi người cũng nên tìm đọc những sách kiểu thế này hơn. Một vài cuốn mình tâm đắc nhất như:

            Sách vật lí thiên văn của Trịnh Xuân Thuận: Số phận của vũ trụ – Bigbang và sau đó, Những con đường của ánh sáng. Nếu là một người yêu thích ngắm nhìn bầu trời rộng lớn đầy sao, nếu bạn đã từng thắc mắc và đặt những câu hỏi lớn lao nhưng lại rất tự nhiên: bên ngoài không gian rộng lớn kia là gì, tất cả những gì hiện hữu trước mắt chúng ta xuất phát từ đâu và chúng ta liệu có cô đơn trong vũ trụ rộng lớn bao la ở  ngoài kia hay không??? thì những cuốn sách kiểu này sẽ rất phù hợp với bạn. Trịnh Xuân Thuận là một giáo sư và là nhà vật lí thiên văn có ít nhiều tiếng tăm trên thế giới, không nhiều người gốc Việt đạt tới một trình độ xuất sắc như vậy, những cuốn sách phổ biến khoa học về lĩnh vực vật lí thiên văn đã được dịch ra nhiều ngôn ngữ khác nhau trên thế giới. Lối viết của ông có một cái gì đó rất riêng – là một phật tử, ông không chỉ giải thích các sự vật hiện tượng dựa trên các lập lập khoa học chính xác, mà còn đưa ra những suy nghĩ và trăn trở của mình dưới góc độ một người có niềm tin tôn giáo. Chính điều này đã làm cho những kiến thức về vũ trụ bao la rộng lớn trở nên thật sự gần gũi với tất cả mọi người. Không có lí do gì để không mua ủng hộ và cũng để theo dõi, học tập tư tưởng của một người suất xắc như ông cả.

           Sách “Phải trái đúng sai“: là một cuốn sách nằm trong tủ sách “cánh cửa mở rộng” – là cuốn sách về phạm trù triết học nằm trong tủ sách được giới thiệu bởi GS Ngô Bảo Châu và nhà văn Phan Việt – cuốn sách thật sự rất chất lượng. Đây là một cuốn sách lý luận về những điều đúng sai trong cuộc sống. Đôi khi, có những việc có thể dễ dàng đưa ra kết luận đúng hay sai nhưng có những chuyện phức tạp hơn nhiều: khi thiên tai xảy ra ở một vùng nào đó, liệu những người bán những nhu yếu phẩm hằng ngày với giá cắt cổ hơn ngày thường có được quy là bất chính? 5 người bị mắc kẹt ở đường ray xe lửa, bạn ở phía xa và biết rằng đoàn tàu đang tới, đứng cạnh bạn là một người vô danh khác, liệu bạn có nên đẩy người đó ra đường ray để hi sinh chặn đoàn tàu cứu 5 người bị mắc kẹt kia, như vậy có phải là trái đạo lý hay không? Các vấn đề nổi bật như đóng thuế thu nhập, hệ thống phúc lợi xã hội, v..v. cùng nhiều vấn đề hóc búa khác về mặt công lí cũng sẽ được trình bày. Cuốn sách sẽ giới thiệu một vài triết gia vĩ đại cùng triết lí của họ ở một vài thế kỉ trước, có bao gồm cả Aristotle nữa. Theo đánh giá cá nhân thì sách này khá khó đọc, hơi nặng nếu bạn chưa quen với các tư lý luận triết học thông thường, tuy nhiên, lượng kiến thức nó mang đến thật sự rất rộng và chất lượng. Bạn sẽ không cảm thấy thời gian đọc nó là vô ích đâu.

Các thể loại sách văn học

           Bên cạnh những mảng kiến thức tương đối khô khan ở trên, mình cũng đọc những sách mang tính chất vui vẻ và giải trí hơn. Tiểu thuyết, văn học hoặc truyện dài là những cuốn sách kiểu như vậy.

          Chết ở Vernice. Được giới thiệu là một tác phẩm xuất sắc của nhà văn Đức Thomas Mann – người từng được giải Nobel văn học năm 1929. Cuốn sách trình bày vấn đề xoay quanh nhân vật Gustav Aschenbach – một nhà văn thành công và mẫu mực. Ông là một người hà khắc, có tính kỉ luật, với tính cách kiên tâm giữ gìn đạo lý, ông luôn say mê làm việc và coi thường mọi sự nhà nhã và chủ nghĩa hưởng thụ. Nhưng rồi mọi chuyện thay đổi khi ông có chuyến du lịch tới thành phố Venice xinh đẹp của nước Ý: ông phải lòng một cậu thiếu niên được miêu tả là rất xinh đẹp người Ba Lan. Mặc dù cả đời theo đuổi cuộc sống luân lí trọn vẹn, luôn khinh thường và tránh xa những lối sống buông thả và bồng bột bản năng, nhưng cuối cùng chính ông lại là người rơi vào một tình huống khó xử, nếu không muốn nói là đáng chê cười và khinh bỉ (chính ông cũng cảm thấy những việc làm của ông thật đáng hổ thẹn). “Kẻ đem lòng yêu cao cả hơn kẻ được yêu, vì cái thần ẩn trong kẻ yêu người chứ không phải người được yêu – có lẽ đó là tư tưởng tế nhị nhất mà cũng mai mỉa nhất tự cổ chí kim, là nguồn gốc nảy sinh mọi thủ đoạn xảo quyệt và lạc thú thầm kín của ái tình”. Câu chuyện trong “Chết ở Venice” là một chuỗi các xung đột và mâu thuẫn nội tâm sâu sắc, khiến ngay cả những người kiên tâm với lối sống kiên định và kỉ luật cũng phải tự hỏi: có một ngày, liệu sẽ có những điều khiến bản năng về một lối sống bất kỉ luật dựa trên những lạc thú nhất thời sẽ xâm chiếm lấy con tim và lí trí của ta?

---

          Mình thích đọc sách, và mình cũng thích đọc nhiều loại sách thuộc nhiều chủ đề khác nhau nữa. Người ta nói rằng cách nhanh nhất để tiếp thu các tinh hoa của loài người từ trước tới nay là hãy đọc sách, và bản thân mình thấy quả đúng như vậy. Đọc sách giống như việc bạn sống một cuộc đời của ngừơi khác, hay làm thay một công việc hoặc nghiên cứu của họ, tiếp thu được kinh nghiệm 10-20-30 năm của họ, chỉ có điều là thời gian đã được nén lại chỉ bằng thời gian bạn đọc cuốn sách nhỏ. Như vậy thì bạn có thể sống rất nhiều cuộc sống khác nhau, phưu lưu qua vô vàn các thế giới khác nhau chỉ với việc đọc sách. WOW! Dường như bạn đang đi “phượt” xuyên thời gian và không gian với chiêu thức “đọc sách” thần thánh, thật tuyệt vời!

             Bạn có thể chọn cách đi rất nhiều nơi để có được những trải nghiệm, nhưng bạn cũng có thể chọn một cách rẻ hơn, nhanh hơn, với vô vàn lựa chọn khác nhau bằng cách “phươu lưu vượt không gian và thời gian” với sách để mở rộng tầm hiểu biết của mình. Cách nào cũng được, cách nào thì cũng đều có thể khiến bạn tự hào.

Vcttai