1.

Lần đầu tiên mình có cơ hội kí một hợp đồng lao động chính thức là vào giữa năm 2015, khoảng thời gian vừa học xong Đại học. Sau 2 tháng thực tập không lương, mình được anh sếp gọi vào phòng họp, một bản hợp đồng để sẵn trên bàn, mức lương là 7.5 triệu. Đó lời đề nghị đầu tiên mình nhận được cho một ví trí làm việc đúng chuyên ngành: Computer Vision. Nhưng …

Mình không nghĩ là đã thể hiện tệ, mình nghĩ là ít nhất mình cũng sẽ được hỏi về những gì mình muốn trong công việc. Mình có ý hỏi anh sếp về việc tại sao chúng ta không thảo luận trước khi đưa ra hợp đồng. Ảnh chỉ cười và hỏi mình: em nghĩ 10 năm nữa thì em kiếm được bao nhiêu? Câu hỏi làm mình bất ngờ, mình chưa từng nghĩ tới điều này, mình cho đại 1 con số: 2 ngàn USD. Anh sếp bật cười (có thể nếu là bạn thì bạn cũng bật cười), sau đó nói với mình: em cứ về suy nghĩ, mai đồng ý thì kí rồi quay lại đưa cho anh. Ngay lúc đó mình đã biết rằng sẽ từ chối, chắc chắn, nhưng mình không nói gì thêm.

Ngày hôm sau, mình trở lại công ty, trả lại hợp đồng và không quên nói lời cảm ơn. Mình bàn giao trả lại máy tính và chính thức từ chối lời đề nghị đó. Không phải mình yêu cầu mức lương nghìn đô hay gì khác, mình thậm chí còn không biết tại sao mình lại trả lời con số đó, có lẽ ý nghĩ trong đầu mình lúc đó là trong tương lai mình sẽ tiến bộ hơn rất nhiều, con số cũng chỉ là một cách nói mà thôi. Mình nghĩ lời đệ nghị đó không tệ, nhất là với một đứa “lính mới” như mình. Bản thân mình cũng không thể hiểu rõ tại sao mình lại làm vậy, chỉ có một điều mình chắc chắn, đó là mình không cảm thấy thuộc về nơi này.

Lúc đó, mình đã tự vấn bản thân: Hay là cứ làm đại đi? – Không là không! Quyết định thế có đúng không? Mình không chắc …

2.

Ngày hôm sau, có một điều chắc chắn, đó là mình thất nghiệp, tất nhiên rồi!

Khỏi phải nói, mình cảm thấy căng thẳng và áp lực, vắt chân lên cổ đi rải hồ sơ tìm việc ở các công ty khác. Thất nghiệp quả là một điều đáng sợ, không đáng sợ sao được khi bạn bè hầu hết đều đã có chỗ làm. Đôi lúc, có cảm giác như thời gian khi thất nghiệp trôi qua chậm hơn lúc bình thường.

Thỉnh thoảng, trong thời gian dư thừa đang có, mình tự hỏi quyết định từ chối có phải là điều nên làm hay không? Mình đã tự nguyện xin thực tập 2 tháng không lương để đổi lại cơ hội làm việc chính thức, lúc có offer rồi lại từ chối. Thời gian đó không có nhiều công ty làm về Computer Vision tại Sài Gòn, vậy mà mình đã tự gạt đi cơ hội ngay trước mắt mình. Có lúc, mình nghi ngờ chính bản thân nữa …

May mắn thay, không mất nhiều thời gian để tìm được một công việc khác, điều tốt là vẫn đúng chuyên môn Computer Vision, điểm không tốt là … con số đề nghị còn thấp hơn trước. Không sao! Nếu có một nơi cho bạn môi trường để phát triển, lương khởi điểm không phải là vấn đề. Sau 2 tháng thử việc, mình được nhận, và mình lại từ chối, lý do không hoàn toàn vì chuyện tiền bạc. Giờ đây, mình bắt đầu hiểu ra một cách rõ ràng hơn tại sao mình lại muốn từ chối.

Mình đã dành 4 năm học ở trường để theo đuổi chuyên ngành Computer Vision, 2 tháng thực tập không lương để có cơ hội cho một vị trí đúng chuyên môn, để rồi … từ chối không những một mà tới 2 cơ hội đang chìa ra trước mặt mình.

Một lần nữa, mình chất vấn tính đúng đắn về các quyết định của bản thân. Nên tiếp tục con đường đang đi, hay là tìm một hướng đi hoàn toàn mới …

3.

Con người ta dễ bị nghiện sự an toàn, và mình cũng vậy. Đôi lúc đứng trước một sự lựa chọn, mình thường có xu hướng chọn cái dễ làm hoặc đã quen làm, mà vô tình bỏ qua những cơ hội mới nằm trong những công việc mới. Có khi, nó còn dẫn tới một ý nghĩ tai hại: rằng bản thân chưa sẵn sàng cho một thử thách mới. Vô tình, chính những điều quen thuộc lại có thể làm bạn có tâm lí e dè hơn chứ không phải tự tin hơn.

Suy nghĩ rằng cái gì đã quen thuộc thì mình làm tốt nhất không hẳn lúc nào cũng đúng. Sau hơn 5 năm từ bỏ chuyên ngành mình được đào tạo ở trường để nhảy vào cái ngành lập trình ứng dụng & Web khi còn chưa từng code Javascript đàng hoàng, mình nhận ra một điều là: chỉ cần thực sự cố gắng và kiên trì, việc gì bạn cũng có thể làm tốt được. Miễn là bạn có đủ cơ hội, và một chút can đảm để theo đuổi nó. Cơ hội ở đâu ra ư? Khi bạn cố gắng, cơ hội sẽ xuất hiện bằng một cách thần kì nào đó, mình nghĩ vậy.

Đôi lúc, đứng trước 1 lựa chọn không chắc chắn, việc đầu tiên nên làm đó là bình tĩnh lại và lắng nghe bản thân lên tiếng. Điều quan trọng là bạn cần biết chính xác điều mình muốn là gì. Ranh giới giữa Đúng và Sai rất mong manh, nó còn tuỳ vào cách nhìn của bạn, đừng quá áp lực vì chuyện này. Nỗi sợ, nếu có, cũng đừng cố gắng loại bỏ nó, việc bạn nên làm là đặt niềm tin vào bản thân. Chỉ cần bạn thật sự muốn, nỗi sợ cũng chỉ như một loại gia vị giúp tăng thêm động lực mà thôi.

Đừng so sánh bản thân với người khác, vì điều đó chỉ làm bạn thêm sợ hãi. Hãy so sánh với chính mình ngày hôm qua, để không ngừng nỗ lực, và nhận ra rằng: à, thật ra thì mình làm được đó chứ, chí ít là với mục tiêu mình đặt ra. Nếu thất bại, buồn đấy, nhưng ít ra bạn cũng đã dũng cảm theo đuổi điều mình muốn, cũng khó mà nói việc theo đuổi thứ mình muốn là Sai phải không? Ngược lại, chúng ta cũng có thể tự hào về điều đó nhỉ.

4.

Mình thích bóng đá, là fan của câu lạc bộ Arsenal (hay là của HLV Arsene Wenger, cũng chẳng biết nữa). Có một câu nói của “giáo sư” mà mình rất thích: If you do not believe you can do it, then you have no chance at all.

Để đạt được mục tiêu, đầu tiên là bạn phải tin vào bản thân mình trước đã.

— — —

Quay lại với 2 lần từ chối. Nếu nói là tiền, mình cũng chẳng phản bác, nhưng điều quan trọng là mình không muốn trao tương lai của mình vào tay người khác định đoạt, khi mà họ còn chẳng bận tâm hỏi bạn muốn gì.